Tổng quan về Tezos (TXZ)

Tezos là một dự án blockchain nổi bật với khả năng tự nâng cấp mạng lưới được tích hợp sẵn. Các thay đổi của blockchain Tezos là những đề xuất về code, được thực hiện bởi những người sở hữu một lượng XTZ nhất định và được những người dùng khác bầu chọn. Vì Tezos có khả năng tự sửa đổi, nên nó hầu như không cần bất kỳ hoạt động hard fork phức tạp nào.

Tezos (XTZ) là gì?

Tezos là một blockchain được tạo ra để hỗ trợ và vận hành các hợp đồng thông minh. Được thiết kế lần đầu vào năm 2014, mạng chính của Tezos đã bắt đầu hoạt động từ năm 2018. Tezos đã đạt được một số thành công nhất định và được xem là một đối thủ của mạng Ethereum.

Tezos được giám sát bởi The Tezos Foundation – một tổ chức Thụy Sĩ chịu trách nhiệm cho sự phát triển, tài trợ, quan hệ đối tác chiến lược và các hoạt động khác nhằm nâng cao nhận biết về hệ thống Tezos.

Thời gian đầu, Tezos được phát triển bởi Arthur Breitman cùng với vợ của ông, Kathleen Breitman. Tuy nhiên, dự án đã bị trì hoãn nhiều lần do sự bất đồng quan điểm giữa họ và chủ tịch của Tezos Foundation – ngài Johann Gevers. Sau bước khởi đầu khó khăn, Tezos đã ra mắt thành công và tồn tại ngay cả khi thị trường gấu.

Đợt ICO lần đầu của Tezos diễn ra vào tháng 7 năm 2017. Tezos đã huy động được 232 triệu USD. Đây là một trong những đợt ICO có kết quả lớn nhất từ trước đến nay.

Cách Tezos (XTZ) hoạt động

Cũng như các blockchain đối thủ khác, Tezos hoạt động như một nền tảng để tạo và chạy các ứng dụng phi tập trung (DApp), cũng như để giao dịch các loại tài sản. Hợp đồng thông minh trên nền tảng Tezos được viết bằng ngôn ngữ lập trình Michelson và được thiết kế đặc biệt cho các giao thức. Để thực hiện các giao dịch trên mạng lưới, bạn cần dùng gas. Phí gas này được tính bằng tiền mã hóa Tezos, XTZ.

Tezos là một blockchain dùng thuật toán Proof of Stake (PoS). Mặc dù bản cài đặt dành riêng cho Tezos, về mặt kỹ thuật, nó sử dụng một biến thể khác của PoS được gọi là Delegated Proof of Stake (DPoS). 

Những người tham gia nắm giữ hơn 8.000 Tezos có thể trở thành đại biểu và vận hành mạng lưới thông qua việc nướng (baking)và xác nhận (endorsing). Baking có nghĩa là tạo ra các khối mới (có thể hiểu tương đương với staking). Trong khi endorsing có nghĩa là việc “đồng ý” một khối được tạo ra bởi baker. Nếu một người không có đủ 8.000 XTZ hoặc không muốn tự mình thiết lập phần cứng cần thiết, họ cũng có thể ủy quyền công việc này cho người khác.

Tezos khác biệt như thế nào

Một trong những yếu tố khác biệt của Tezos là quản trị của nó. Hầu hết các blockchain ban đầu dựa vào các nhóm phát triển và cộng đồng khai thác để hình thành các lựa chọn thiết kế mới. Tuy nhiên, Tezos cố gắng xây dựng quá trình ra quyết định vào chính mạng người dùng.

Từ đó, Tezos tạo ra động cơ khuyến khích người dùng tham gia vào quá trình phát triển cốt lõi. Điều đó dân chủ hóa quá trình phát triển và phân quyền bảo trì.

Đồng thời, các nhà phát triển của Tezos nhận thức được rằng các thuộc tính quan trọng cụ thể cần được duy trì theo thời gian. Tezos sử dụng các chứng minh toán học chính thức để xác minh rằng các đặc tính này được duy trì.

Trên thực tế, điều này có nghĩa là mạng Tezos vẫn được phân cấp. Mặc dù các blockchain khác được phân cấp, nhưng Tezos cũng bao gồm một cơ chế cho phép ra quyết định tập thể. Chủ sở hữu mã thông báo Tezos được phép bỏ phiếu về các phát triển giao thức đang chờ xử lý.

Tầm quan trọng của Tezos

So với các nền tảng hợp đồng thông minh khác trong thị trường blockchain, Tezos có một số điểm khác biệt quan trọng.

Tezos sở hữu tính năng tự sửa đổi, cho phép nâng cấp mạng lưới mà không cần phải tách (folk) thành hai blockchain khác nhau. Hãy nhớ về những gì đã xảy ra trong đợt hard fork đình đám của  Bitcoin, thời điểm tạo ra Bitcoin Cash. Mục tiêu của Tezos là ngăn chặn những tình huống này xảy ra.

Nhờ khả năng tự sửa đổi, Tezos có thể dễ dàng thích nghi với bối cảnh công nghệ và quy định luôn thay đổi. Trong khi  Ethereum 2.0 là một bước nhảy vọt của Ethereum, việc cải tiến này vẫn đòi hỏi phải tạo ra một blockchain mới và riêng biệt. Tuy nhiên, Tezos có khả năng liên tục được cải tiến mà không bị gián đoạn nhiều trong những trường hợp như vậy.

Cách Tezos (XTZ) được quản trị

Những thay đổi của Tezos được tạo và quyết định theo mô hình quản trị on-chain. Những người đại diện cho blockchain sẽ đề xuất các thay đổi qua các đợt cập nhật code. Sau đó, các bên liên quan có thể bỏ phiếu để chấp thuận hoặc từ chối các thay đổi đó.

Nhờ vào mô hình quản trị on-chain này, việc gián đoạn toàn bộ có thể xảy ra bất cứ lúc nào – nếu những người được uỷ quyền chấp thuận những thay đổi được đề xuất với blockchain này. Điều này sẽ dẫn đến một loạt thay đổi trong hệ thống như điều chỉnh phí hoặc quy trình baking, hoặc bất cứ điều gì! Kết quả là Tezos có một cộng đồng phát triển mạnh mẽ thường xuyên thảo luận về thay đổi và các luật mới, làm cho hệ thống ngày càng hoàn thiện hơn.

Ví dụ, vào tháng 11 năm 2020, Tezos đã thông qua bản cập nhật Delphi, giúp giảm khoảng 75% phí gas. Một cải tiến như thế là rất quan trọng đối với sự phát triển của các nền tảng DeFi trên blockchain Tezos. Nó cũng cho thấy mô hình quản trị on-chain có thể thích ứng nhanh chóng với các hướng đi mới như thế nào

Các trường hợp sử dụng Tezos (XTZ)

Giống như các mạng lưới blockchain khác, Tezos cung cấp cách xác minh giao dịch tài chính nhanh chóng và hầu như không cần sự tin tưởng giữa các bên. 

Vào tháng 9 năm 2019, Lực lượng Hiến Binh chống tội phạm công nghệ (C3N) đã trở thành một trong những cơ quan chính phủ đầu tiên sử dụng Tezos để xác minh các chi phí tư pháp của họ.

Tezos cũng được sử dụng để chuyển quyền sở hữu các tài sản kém thanh khoản như là bất động sản, tác phẩm nghệ thuật và đồ trang sức. Ví dụ: một công ty có tên MountX đang tận dụng lợi thế của Tezos để token hóa bất động sản của họ ở Mexico.

Cách lưu trữ Tezos (XTZ)

Token XTZ (hay còn gọi là Tez hoặc Tezzie) có thể được lưu trữ bằng cách sử dụng các ví thông thường, bao gồm rất nhiều loại ví phần mềm như Trust Wallet.

Bạn cũng có thể lưu trữ XTZ trên ví phần cứng Ledger hoặc Trezor thông qua phần mềm của bên thứ ba. 

Nếu bạn quan tâm đến việc stake token XTZ, hãy tìm hiểu thêm về sản phẩm Locked Staking trên Binance Earn.

Tương lai của Tezos

Tương lai của Tezos vẫn tích cực. Như với bất kỳ loại tiền điện tử nào, việc tăng giá nhanh chóng cho thấy sự thận trọng trong ngắn hạn, trong khi mức cao kỷ lục giải quyết một số vấn đề. Đặc biệt, tất cả những người muốn lấy lại tiền của họ có thể chỉ cần bán đồng tez của họ trên thị trường để kiếm lời. Kể từ ngày 4 tháng 9 năm 2021, Tezos có trên 256.710 danh sách theo dõi trên CoinMarketCap

Quan trọng hơn, Tezos đã chứng minh sức mạnh tồn tại của mình bằng cách sống sót trong thị trường giá xuống và đạt được mức cao mới. Như người hoài nghi về tiền điện tử Warren Buffett đã từng nói: “Chỉ khi thủy triều rút, bạn mới phát hiện ra ai đang khỏa thân bơi”. Có vẻ như Tezos phù hợp với tương lai hơn nhiều người đã tin tưởng. Tuy nhiên, số phận cuối cùng của Tezos sẽ phụ thuộc vào giá trị của những đổi mới công nghệ và khả năng nhận được sự hỗ trợ của nó.

Tổng kết

Mặc dù vẫn chưa có nhiều hoạt động và các Dapp được xây dựng trên Tezos như trên Ethereum, nhưng không phải vì thế mà blockchain này không có giá trị.

Tezos sở hữu cách cải tiến và bỏ phiếu bình chọn độc nhất trong ngành tiền mã hoá. Điều này làm cho nó trở thành một nền tảng linh hoạt hơn so với các đối thủ cạnh tranh và có thể mang tới một lợi thế lớn về lâu dài.

Mặc dù có khởi đầu đầy khó khăn, Tezos đã cung cấp những tiện ích có thể thu hút khách hàng cả trong ngành lẫn chính phủ.

CryptoLeakVn tổng hợp