Cho tới thời điểm hiện tại, người trong giới crypto vẫn không biết được cha đẻ của Bitcoin – Satoshi Nakamoto là ai? Vậy tại sao lại như vậy, cùng giải đáp thắc mắc này ngay sau đây.
Satoshi Nakamoto là ai?
Mọi người vẫn chỉ biết Satoshi Nakamoto là một lập trình viên ẩn danh, người có công tạo ra mạng lưới Bitcoin. Trong suốt quá trình nghiên cứu và cho ra đời đồng Bitcoin đầu tiên vẫn chưa một ai biết đích xác danh tính của Satoshi. Ngay cả những người đồng nghiệp cùng nghiên cứu dự án cũng chưa một lần gặp mặt mà chỉ liên lạc với người này thông qua email.
Mọi người chỉ biết rằng kể từ năm 2007, Satoshi đã bắt đầu nghiên cứu, thiết kế mạng lưới giao dịch Bitcoin. Mục tiêu của ông là có thể tạo ra một hệ thống cho phép người mua và người bán giao dịch trực tiếp với nhau mà không cần phải đạt được sự tin tưởng. Thời điểm đó có lẽ số người biết chính xác Bitcoin là gì chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Phải đến tháng 10/2008, cái tên Satoshi Nakamoto mới bắt đầu được cộng đồng biết đến. Ông đã sử dụng một nickname này để xuất bản bài viết liên quan đến đồng Bitcoin với tựa đề “A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Khi đó ông mô tả rất chi tiết cách thức hoạt động và làm thế để tạo thành một Bitcoin.
Một năm sau đó, Satoshi khởi xướng một diễn đàn mang tên Bitcointalk. Đây là nơi ông cùng các thành viên bàn luận vấn đề kỹ thuật. Đồng thời, ông cũng bắt đầu thuê thêm một đội ngũ lập trình riêng để tiếp tục cải thiện mạng Blockchain của Bitcoin.
Dù làm việc với rất nhiều cộng sự nhưng Satoshi chưa gặp mặt hay để lộ danh tính thật với bất kỳ ai. Ngay các thành viên chủ chốt của dự án như Gavin Andresen, Mike Hearn cũng chỉ liên lạc, trao đổi với ông qua vài mẩu thư email.
Sau bài đăng giới thiệu về cơ chế hoạt động của đồng Bitcoin, cha đẻ của đồng tiền này cũng dần hoạt động thưa thớt. Thậm chí trong danh sách 100 nhà phát triển có nhiều đóng góp nhất cho dự án Blockchain Bitcoin không hề có tên Satoshi Nakamoto.
Bài viết cuối cùng Satoshi đăng trên diễn đàn Bitcointalk là từ tháng 12/2010. Trong bài này này, ông trình đề cập đến một phiên bản update cho phần cốt lõi của chuỗi Bitcoin. Kể từ thời điểm đó, người ta không còn thấy ông xuất hiện trên diễn đàn này nữa.
Sau khi biến mất trên diễn đàn Bitcointalk, Satoshi vẫn giữ liên lạc với một số thành viên chủ chốt như Gavin, Martti, Mike Hearn. Tháng 5/2012, ông gửi đến Martti Malmi một email trao đổi cuối cùng với nội dung “Tôi sẽ không còn xuất hiện nữa bởi hiện giờ tôi còn nhiều việc khác phải làm”. Kể từ đó đến nay, Satoshi dường như đã hoàn toàn bốc hơi khỏi thế giới, không còn ai có thể liên hệ với ông.
Xem thêm >>> Những điều nên biết về tiền điện tử trước khi bắt đầu tham gia đầu tư
Tại sao Satoshi Nakamoto lại biến mất?
Rất nhiều năm kể từ khi Bitcoin ra đời và làm mưa làm gió trên thị trường tiền tệ và vươn lên dẫn đầu trong lĩnh vực tiền điện từ cho đến nay Satoshi Nakamoto vẫn chưa hề công bố danh tính thật của mình. Vậy lý do gì khiến người đàn ông quyền lực nhất nhì thế giới tiền mã hóa này lại không công bố danh tính thật của mình?
Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra, có thể kể đến như:
Ông lo lắng bị chính phủ “sờ gáy”?
Lật tìm về quá khứ, đã từng có trường hợp nhà sáng lập bị chính phủ “sờ gáy” khi tạo ra những ứng dụng để qua mặt sự kiểm soát của họ. Có thể kể đến như Phil Zimmermann – một nhà hoạt động đã tạo ra phần mềm có tên là Pretty Good Privacy (PGP). Nó cho phép người dùng sử dụng các tin nhắn đã được mã hoá để gửi cho nhau. Nếu được tiếp tục phát triển và triển khai thì đây được xem là công nghệ cho phép mọi người có thể yên tâm giao tiếp với nhau mà không cần phải lo lắng việc bị nghe lén.
Tuy nhiên tiềm năng của công nghệ này đã được chính Phủ Mỹ nhận thấy và đã bị tịch thu ngay sau đó không lâu. PGP và Zimmermann chính thức trở thành đối tượng bị bắt giữ để tiến hành các cuộc điều tra hình sự.
Cách thức giao dịch tiền điện tử cũng không khác gì so với việc tạo ra phần mềm PGP của Zimmermann. Bởi đồng tiền này được tạo ra mà với mục đích khắc phục những nhược điểm của tiền pháp định, cho phép mọi người có thể chuyển tiền một cách nhanh chóng mà không cần phải thực hiện các thủ tục loằng ngoằng hay mất quá nhiều thời gian, đặc biệt là khi giao dịch quốc tế. Nói một cách khác thì đây là đồng tiền có thể thoát khỏi sự kiểm soát của chính phủ. Vậy nên sự ẩn danh của Satoshi Nakamoto có thể hiểu như ông không muốn bị chính phủ để ý đến.
Do sở hữu số tài sản quá lớn
Trên tổng số 21 triệu Bitcoin được tạo ra, Satoshi Nakamoto được cho là đang sở hữu hơn 1 triệu Bitcoin. Đây là một khoản tiền khổng lồ, nên không chỉ trong mắt chính phủ mà còn có những tên siêu trộm, nó được xem là miếng mồi hấp dẫn mà bất kỳ ai cũng thèm khát.
Ông muốn đề cao tính ẩn danh
Bitcoin là hệ thống tiền điện tử được tạo ra dựa trên nền tảng giao dịch ẩn danh thông qua nền tảng Blockchain. Mỗi người sẽ được cấp một khoá bí mật, khi muốn mua bán hay chuyển giao Bitcoin sẽ kết hợp với một khóa công khai khác để tiến hành giao dịch.
Với các giao dịch Bitcoin, người thực hiện không cần phải ghi rõ thông tin người nhận hoặc người gửi như giao dịch tiền pháp định. Việc cha đẻ của Bitcoin đề cao tính ẩn danh, một phần nguyên nhân có thể là để quảng bá tính năng đặc biệt này.
Sẽ ra sao nếu Satoshi Nakamoto trở lại?
Sau hơn 10 mất tăm tích, Satoshi Nakamoto có trở lại hay không là câu hỏi còn để ngỏ. Thế nhưng chắc chắn không nhiều người mong muốn người sáng tạo ra đồng Bitcoin sẽ quay lại thị trường.
Một bản báo cáo của sàn Coinbase đã chỉ ra mức độ phản ứng của thị trường trước giả thuyết Satoshi chính thức trở lại. Chuyên gia phân tích của sàn giao dịch này nhấn mạnh “ Một khi danh tính của được công khai, chắc chắn giá Bitcoin sẽ trượt dốc không phanh.”
Theo ước tính của sàn Coinbase, nhân vật bí ẩn này có thể đang sở hữu trên 1 triệu BTC.
“Sự xuất hiện của Satoshi có khả năng đẩy thị trường tiền điện tử toàn cầu đi xuống. Một khi giá Bitcoin lao dốc sẽ khiến hàng loạt đồng tiền ảo khác giảm theo. Khi đó, người nắm giữ coin có thể đua nhau bán tháo kéo giá ngày giảm sâu.” lãnh đạo cấp cao của một tiền điện tử tại Mỹ chia sẻ nhận định.
Như đã biết, tổng số lượng Bitcoin đã và chưa khai thác chỉ ở con số 21 triệu BTC. Có nghĩa khi khai thác hết, người ta sẽ không thể tạo mới Bitcoin. Nếu Satoshi tung số lượng BTC đang nắm tay ra thị trường tất yếu dẫn đến việc thị trường toàn bị loãng đột ngột. Vị thế “vàng kỹ thuật số” trong thế giới tiền điện tử của Bitcoin có nguy cơ cao bị đe dọa.
Ngay sau khi sách trắng Bitcoin (White Paper Bitcoin) chính thức đăng tải trên Bitcointalk, tên tuổi Satoshi Nakamoto đã bắt đầu được quan tâm. Nhiều chuyên gia đã sớm nhận ra tiềm năng phát triển của mạng Bitcoin, nơi đặt tính tự do dân chủ trong giao dịch mua bán lên trên hết.
Mặc dù không rõ Satoshi đã hoặc sẽ sử dụng số lượng Bitcoin khổng lồ trên ra sao, nhưng khả năng cao chúng ta sẽ không bao giờ biết chính xác Satoshi Nakamoto là ai. Sự lẩn tránh này giúp ông không bị vướng vào những rắc rối liên quan đến pháp lý.
Satoshi có phải là người Nhật?
Chắc hẳn khi mới nghe qua, bạn sẽ nghĩ ngay đến đây là một người Nhật Bản. Vâng, đây chắc chắn là một cái tên Nhật Bản; nhưng trớ trêu thay, không một ai dám khẳng định “cha đẻ” của Bitcoin là một người Nhật dù chúng ta có được hồ sơ của Satoshi trên trang P2P Foundation.
Vì sao lại như thế? Trong hồ sơ P2P Foundation, người này tự nhận là một người đàn ông đến từ Nhật Bản, sinh ngày 5/4/1975. Tuy nhiên, một số người đã đưa ra vài điểm khác thường cho thấy người này không giống như đến từ Nhật Bản.
Trước hết, whitepaper và một số bài đăng sau đó được viết bằng tiếng Anh một cách hoàn hảo, như là một người đến từ đất nước sử dụng tiếng Anh là ngôn ngữ mẹ đẻ. Thứ hai, giờ giấc nghỉ ngơi của anh ta rất trái ngược so với một người sống tại Nhật Bản.
Một thành viên trên diễn đàn Bitcointalk.org có tên Stefan Thomas đã chỉ ra các mốc thời gian từ hơn 500 bài đăng của Satoshi. Các mốc thời gian này cho thấy tác giả của Bitcoin không đăng bất cứ điều gì trong khoảng thời gian từ 2 giờ chiều đến 8 giờ tối theo giờ Nhật Bản.
Những nhân vật được cho là Satoshi Nakamoto
Bốn ông lớn trong ngành công nghệ
Có thể bạn sẽ thấy điều này khá “hoang đường” và khó xảy ra nhất. Nhưng khi kết hợp tên của những tập đoàn này lại với nhau, bạn sẽ đọc ra tên Satoshi Nakamoto
Dorian Nakamoto
Một bài viết xuất bản trên tờ Newsweek vào năm 2014 từng đưa ra nhận định, phân tích cho rằng Dorian Nakamoto chính là chả để đồng Bitcoin. Đây cũng là một trong số ít những lần một tờ báo chính thống đưa ra bài phân tích về nhân vật bí ẩn bậc nhất thế kỷ 21 này.
Theo đó, biên tập viên Leah McGrath Goodman đã đưa ra bằng chứng cho thấy người đàn ông tên Dorian Nakamoto sống tại California chính là Satoshi Nakamoto. Tuy vậy, Dorian cho biết chưa bao giờ tự nhận mình là Satoshi. Ông cũng không có bất cứ liên nào đến dự án Bitcoin.
Vào ngày 5/7/2014, tài khoản của Satoshi Nakamoto trên P2P Foundation đăng dòng trạng thái với nội dung “Tôi không phải là Nakamoto”. Tài khoản đăng tải này hoàn toàn trùng khớp với tài khoản của nhà sáng lập Bitcoin. Đây cũng là lần cuối thế giới Satoshi xuất hiện trên các dòng post.
Hal Finney
Hal Finney chính là hàng xóm của người đàn ông Nhật Bản Dorian Nakamoto. Ông là người đầu tiên tham gia thực hiện giao dịch nhận 10 Bitcoin từ Satoshi vào tháng 1/2019. Người ta cho rằng Hal Finney đã sử dụng tên người hàng xong của ông để hoạt động ẩn danh.
Ngoài ra, Finney nằm trong nhóm người đầu tiên ủng hộ dự án Bitcoin. Ông còn là người theo trường phái của chủ nghĩa tự do, có kinh nghiệm trong lĩnh vực lập trình.
Tuy nhiên vào tháng 8/2014, Hal Finney đã qua đời sau một thời gian chống chọi với căn bệnh teo cơ nửa người. Nếu đúng ông là Satoshi Nakamoto thì có lẽ bí mật về người sáng lập Bitcoin cũng bị mang theo xuống mồ.
Vậy nhưng nếu Hal Finney chính là Satoshi thì 1 triệu BTC ông nắm giờ đang nằm ở đâu, trong tay ai? Câu hỏi này có lẽ chỉ có ông mới biết .
Craig Wright
Có thể nói đây là nhân vật gây ra nhiều ồn ào nhất trong số tất cả các ứng cử viên. Theo hồ sơ trên Wikipedia, Craig Wright là một chuyên gia về máy tính, nhà khoa học và là doanh nhân người Úc.
Mọi chuyện khởi nguồn vào tháng 11/2015. Khi đó, trang Gizmodo đã nhận được email ẩn danh từ một cá nhân; nói rằng Craig Wright chính là người tạo ra Bitcoin.
Sau đó, tờ Wired và Gizmodo đã mở hai cuộc điều tra rồi cùng kết luận rằng Wright có thể là Satoshi.
Tuy nhiên, báo cáo trên đã làm dấy lên sự nghi ngờ về việc Wright thực chất chỉ là kẻ bịp bợm.
Cụ thể, hai giờ sau khi Wried công bố báo cáo trên, cảnh sát Liên bang Úc đã ập vào ngôi nhà của Wright tại Gordon, New South Wales – một phần trong cuộc điều tra của cơ quan thuế Úc.
Đến ngày 2/5/2016, BBC và The Economist đã xuất bản các bài báo cho biết Wright đã ký các tin nhắn kỹ thuật số bằng cách sử dụng các khóa mật mã được tạo ra trong những ngày đầu phát triển Bitcoin.
Các khóa này được liên kết chặt chẽ với các khối Bitcoin đã được “khai thác” bởi Satoshi Nakamoto. Cùng ngày, một bài viết trên trang drcraigwright đã đăng một tin nhắn có chữ ký mật mã kèm theo.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu bảo mật Dan Kaminsky sau đó đã viết trên blog của mình rằng Wright chỉ là kẻ lừa đảo; và nhà phát triển Bitcoin Jeff Garzik cũng đồng ý rằng bằng chứng được cung cấp công khai bởi Wright không chứng minh được bất cứ điều gì.
Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn với BBC, Wright đã hứa sẽ đưa ra “bằng chứng phi thường cho một yêu cầu đặc biệt”. Thế nhưng cho đến nay, ông vẫn chưa cung cấp bất kỳ bằng chứng xác thực nào về quyền tác giả của mình đối với whitepaper của Bitcoin.
Một bài đăng khác trên Cointelegraph cũng đã chứng minh rằng Craig Wright không phải là Satoshi Nakamoto. Theo đó, trong những bài viết của mình, Craig đã để lộ điểm yếu về ngữ pháp và từ vựng. Điều này không giống với những gì mà Satoshi đã thể hiện trong Whitepaper Bitcoin.
Nghiêm trọng hơn, những lỗi bảo mật hệ thống cơ bản cũng thường xuyên xuất hiện trong những tuyên bố của ông.
Đến tháng 5/2019, Wright bắt đầu đe dọa sẽ kiện những người nói ông không phải là cha đẻ của Bitcoin và những người đã gọi ông là kẻ lừa đảo. Trong số đó có Vitalik Buterin – nhà sáng lập Ethereum; Roger Ver – người ủng hộ Bitcoin từ rất sớm; và Peter McCormack, một podcaster.
Ngoài những nhân vật trên, vẫn có một số cái tên khác bị nghi ngờ là Satoshi Nakamoto như: Nick Szabo, David Lee Chaum, Vincent van Volkmer hay thậm chí là trí thông minh nhân tạo (AI)
Cha đẻ của Bitcoin là ai chính là một ẩn số lớn nhất trong ngành công nghệ blockchain nói chung và trong giới đầu tư crypto nói riêng. Sự xuất hiện của Satoshi Nakamoto có thể tốt hoặc xấu, nhưng có vẻ những vấn đề tiêu cực sẽ dễ xảy ra hơn.